Het hebben van een moestuin is een geweldige manier om verse, zelfgekweekte groenten en fruit te oogsten. Maar hoe zorg je ervoor dat je het hele jaar door van je moestuin kunt genieten? Hier zijn enkele tips om planten voor verschillende seizoenen te kiezen en om je oogst te conserveren door inleggen, invriezen en andere methoden. Op deze manier heb je het hele jaar plezier van je eigen moestuin en hoef je ook nog eens niets weg te gooien!
Plant voor verschillende seizoenen
Door te planten voor verschillende seizoenen, zorg je ervoor dat je niet alles in één keer hoeft te oogsten. Zo kun je langer genieten van verse groente en fruit, zonder dat je het snel hoeft op te eten of te converseren. Lees hieronder een overzicht van de seizoenen en bijpassende groenten/fruit.
Voorjaar (maart – mei)
In het voorjaar kun je beginnen met het planten van koudebestendige gewassen die goed gedijen in de nog frisse omstandigheden.
- Koolsoorten: Broccoli, bloemkool en boerenkool zijn uitstekende keuzes voor het vroege seizoen.
- Bladgroenten: Spinazie, sla, rucola en snijbiet groeien snel en zijn ideaal voor de lente.
- Wortelgewassen: Radijsjes, wortelen en bieten kunnen al vroeg in het seizoen worden geplant.
- Peulvruchten: Erwten en tuinbonen zijn kou tolerant en gedijen goed in het voorjaar.
Zomer (juni – augustus)
De zomer is het hoogseizoen voor veel moestuinen, met een overvloed aan gewassen die rijpen in de warme zon.
- Vruchtgewassen: Tomaten, courgettes, komkommers, paprika’s en aubergines zijn zomerse favorieten.
- Kruiden: Kruiden zoals basilicum, munt, tijm en rozemarijn houden van de warme temperaturen.
- Bessen: Aardbeien, frambozen en blauwe bessen zijn heerlijk vers van de struik.
- Snelgroeiende gewassen: Snijbiet, sla en radijsjes kunnen meerdere keren in de zomer worden geoogst.
Herfst (september – november)
De herfst biedt een laatste kans om te genieten van verse groenten voordat de winter intreedt.
- Koolsoorten: Spruitjes, boerenkool en savooiekool kunnen goed tegen de kou.
- Wortelgewassen: Wortelen, pastinaken en bieten blijven zoet en knapperig in het koelere weer.
- Bladgroenten: Spinazie, snijbiet en winterpostelein kunnen ook in de herfst worden geteeld.
- Winterpompoenen: Butternut en andere winterpompoenen rijpen in de herfst en kunnen lang worden bewaard.
Winter (december – februari)
Met de juiste planning kun je zelfs in de winter genieten van verse groenten.
- Winterharde groenten: Boerenkool, spruitjes en prei kunnen koude temperaturen aan en blijven in de grond goed.
- Koude kas groenten: Gebruik een koude kas of tunnel om slasoorten, spinazie en veldsla te kweken.
Lees meer tips over lokaal eten in de Nederlandse winter.
Groenten en fruit conserveren
Om je oogst te behouden en het hele jaar door van je groenten en fruit te genieten, kun je verschillende conserveringstechnieken gebruiken.
Invriezen
Invriezen is een eenvoudige manier om je oogst te bewaren. Hierbij is het wel belangrijk om dit op de juiste manier te doen. Wortelen, erwten, broccoli, spinazie, paprika’s en kruiden zijn goed geschikt om in te vriezen. Was en snijd de groenten, blancheer indien nodig (bijvoorbeeld broccoli en wortelen). Verpak je groente op de juiste manier, gebruik luchtdichte containers en label met datum en inhoud. Kruiden kun je het beste invriezen in ijsblokvormpjes in een laagje olie. Zo kun je ze rechtstreeks in de pan gooien en laten ontdooien.
Inmaken
Inmaken is ideaal voor groenten die je op smaak wilt brengen en lang wilt bewaren. Dit kun je op verschillende manieren doen. Zo kun je groente zuur inmaken, denk hierbij aan augurken, wortelen, bloemkool en ui. Stop de groente in een weckpot met azijn en kruiden en je krijgt heerlijke ingelegde zure groenten. Daarnaast kun je ook fermenteren, denk hierbij aan zuurkool of kimchi. Ga je aan de slag met fruit? Maak dan heerlijke jam of compote. Dit doe je door aardbeien, frambozen, appels of ander fruit te koken met suiker en daarna te wecken. Op deze manier kun je lekker lang genieten op je oogst en heb je wat lekkers voor na de zomer.
Drogen
Drogen is een oude methode die je oogst lang houdbaar maakt. Er zijn veel soorten geschikt om te drogen. Kruiden behouden veel van de smaak en zijn nog lang te bewaren en eenvoudig te gebruiken in gerechten. Kruiden kun je ‘’lucht drogen’’ Hang kruiden zoals tijm, rozemarijn en oregano op een droge, donkere plaats. Groente met meer vocht kun je beter ‘’oven drogen’’: Gebruik een lage temperatuur om tomaten, appels en paddenstoelen te drogen, zodat je ze later in een gerecht kunt gebruiken. Tot slot heb je nog een speciale voedseldroger die vocht onttrekt: Hier kun je zowel groente, fruit als kruiden in drogen. Gedroogd fruit kun je bij het ontbijt of desserts gebruiken, bijvoorbeeld als topping op yoghurt.
Opslag
Voor bepaalde gewassen is eenvoudige, goede opslag vaak voldoende. Het is wel belangrijk dat je een koele en donkere opslag hebt. Denk bijvoorbeeld aan een kelder of een donkere kast, hier kun je aardappelen, uien, knoflook, wortelgewassen en winterharde groenten lang goedhouden.
Eetsmakelijk
Tot slot is het handig om alvast wat lekkere recepten te verzamelen waarbij je veelvuldig gebruik maakt van je moestuin groenten en fruit. Het kan namelijk zo zijn dat je opeens 10 courgettes hebt. Dan is het leuk om ze ook echt te gebruiken zonder dat je ze zat wordt. Gebruik dus vooral je creativiteit! Met courgette kun je erg veel, denk aan: soep, burgers, pasta van courgetteslierten, gegrilde courgette als bijgerecht of door een (couscous) salade. Je kunt er eindeloos veel mee. En anders kun je ook courgettes inleggen in zuur of natuurlijk weggeven aan vrienden en familie. Genieten doe je tenslotte samen!